Müzted / MÜZİK TERAPİST KİMDİR ?

Müzik terapi, bu alanda yeterli görülen eğitim programlarını tamamlayan kişilerce, müziğin klinik ve kanıta dayalı kullanımı gerektirir. Bu amaçla müzik terapist, müzik aracılığıyla danışanın bilişsel yeteneklerini, iletişim kabiliyetlerini, sosyal işlevselliğini, fiziksel ve duygusal sağlığını değerlendirmeye tabi tutar. Kişilere ve gruplara -ihtiyaca göre- doğaçlamalar, reseptif müzik dinleme, şarkı yazarlığı, şarkı sözü tartışması, müzik ve tasvir, müzik performansı ve müzik aracılığıyla öğrenme tekniklerinden müzik seansları hazırlar. Aynı zamanda disiplinler arası bir tedavi planına ve devam eden değerlendirme ve izleme sürecine katılır.

Çocuklar, ergenlik dönemindekiler, yetişkinler ve yaşlılar, öğrenme ve gelişme yetersizliği olanlar, Alzheimer ve yaşlılığa bağlı diğer hastalıklara sahip olanlar, madde bağımlıları, beyin hasarı, fiziksel yetersizliği olanlar ve doğumdaki anneler dâhil akut ve kronik ağrıları olanlar faydalanabilir.

Müzik terapistler geniş bir alanda hizmet verirler. Örnek olarak sıralamak gerekirse -ve bunlarla sınırlı olmamak üzere- hastanelerde, polikliniklerde, ruh ve sinir hastalıkları hastanelerinde, rehabilitasyon merkezlerinde, günlük bakım merkezlerinde, gelişim yetersizliğine sahip insanlara hizmet veren kuruluşlarda, toplum ruh sağlığı merkezlerinde, madde bağımlılığıyla savaşan merkezlerde, huzur evlerinde, bakım evlerinde, darülacezelerde, ıslahevlerinde, eski suçlular için hizmet veren rehabilitasyon merkezlerinde, okullarda ve özel planlı programlarda çalışırlar.

Türkiye'de ise müzik terapi eğitim standartları ve müzik terapisti olma şartları Sağlık Bakanlığı Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Daire Başkanlığınca belirlenecektir. Amerika Birleşik Devletleri’nde, müzik terapi üzerine lisans programlarından birini tamamlayanlar, belirlenmiş diğer lisans programı mezunlarından “müzik terapi tamamlama” programını -staj sürecini de kapsayacak şekilde- başarıyla tamamlayanlar ve müzik terapi alanında lisansüstü derecesi alanlar, Müzik Terapist Sertifikasyon Heyeti’nin (Certification Board for Music Therapists) düzenlediği bir sınav sürecini başarıyla geçmeleri koşuluyla müzik terapist vasfına sahip olabilir ve müzik terapi yapabilir. ABD’de Ulusal Müzik Terapi Tescil Dairesi (The National Music Therapy Registry) şu kurumlardan alınan müzik terapi belgelerini onaylar: RMT (Registered Music Therapist), CMT (Certified Music Therapist), ACMT (Advanced Certified Music Therapist).

Efsane: Müzik terapiden faydalanmak için danışanların özel müzik kabiliyetlerinin olması gerekir!

Gerçek: Müzik eğitimi, müzik terapiden kişilerin faydalanabilmeleri için bir ön gereklilik değildir. Odak, müzik dışı amaçlardır ve müzik terapistler müziğe dayalı müdahaleleri kolaylaştırmak, düzenlemek ve danışanlara uygun hale getirmek için eğitilirler.

Efsane: Belirli bir tür ve tarz müzik, herkes üzerinde diğer tüm müziklerden daha terapötik etkiye sahiptir.

Gerçek: Tüm müzik türleri ve tarzları, danışanların yaşamlarında etkili değişimler için kullanışlıdır. Müzik terapist, danışanın durumuna, amaca, ihtiyacına ve tercihlerine göre bir değerlendirme yapar. Bu değerlendirmeye göre, terapötik bir sürecin parçası olarak kullanılacak müzikler belirlenir.

Müzik terapi hastanelerde: anestezi ile birlikte acının yatıştırılmasında; ruh halini dengelenmesi ve depresyonun azaltılmasında; fiziksel rehabilitasyonda hareketlerin desteklenmesinde; hastaların sakinleştirilmesinde; uykuya geçişte; kaygının ve korkunun azaltılmasında; ve otonom sinir sistemini de kapsayacak şekilde, rahatlama amacıyla kas gerginliğinin düşürülmesinde kullanılır. (konuyla ilgili okuma önerisi: http://www.musictherapy.org/assets/1/7/MT_Medicine_2006.pdf, http://www.musictherapy.org/assets/1/7/MT_Pain_2010.pdf)

Müzik, yaşlı kişilerde fiziki, akli ve sosyal/duygusal seviyelerini artırmakta kullanılır. Müziğin duyusal ve zihinsel stimülasyonu bir kişinin yaşam seviyesinin dengelenmesine yardımcı olabilir.

Müzik terapistler ABD başta olmak üzere bazı ülkelerde otistik yelpazedekileri de kapsayacak şekilde özel öğrenim grubu için Bireyselleştirilmiş Eğitim Planın’da belirtilenlere/listelenenlere müzik terapi hizmeti verirler. Müzik öğrenimi, günlük yaşamda önemli olan fiziksel koordinasyon yetenekleri ve iletişim yetenekleri gibi müzik dışı alanların güçlendirilmesinde kullanılır.

Profesyonel müzik terapistler Kurul Sertifikalıdır. ABD’nde bazı eyaletler farklı seviyelerde lisanslama tescillerini kabul ederler. Nevada, Kuzey Dakota ve Georgia şu anda müzik terapi lisansına sahiptir. New York eyaleti müzik terapiyi de içinde barındıran yaratıcı sanatlar terapisi lisansını tanır. Çok daha fazla eyalet ise bu yolda çalışmalarını sürdürmektedir.